Pod lupą – o co chodzi z twardą wodą?

Tezy o stopniu twardości wody znamy wszyscy: twarda woda niszczy włosy, osadzający kamień dewastuje sprzęty, substancje gorzej rozpuszczają się w twardej wodzie począwszy od kawy, a skończywszy na środkach czystości i higieny. Innymi słowy – czyste zło. I oczywiście odwrotnie: miękka woda to błogosławieństwo dla naszych pralek i ekspresów, jest doskonała dla skóry i włosów, świetnie sprawdza się do gotowania.
Sprawa jednak nie jest aż tak oczywista. Twarda woda ma swoje zalety, a miękka nie jest pozbawiona wad.

Co to znaczy, że woda jest twarda?

Twarda woda to nic innego jak woda o wysokiej zawartości wapnia i magnezu. Im więcej kationów wapna i magnezu, tym wyższy stopień twardości wody. Istnieją dwa rodzaje twardości wody:

• węglanowa (nietrwała) – powodowana przez węglany i wodorowęglany wapnia, jest łatwa do usunięcia np. w procesie obróbki termicznej. Pozostałością po w tym procesie jest osad, który wytrąca się z wody i osadza się na sprzętach w postaci potocznie zwanego kamienia.
• niewęglanowa (trwała) – jest konsekwencją obecności innych związków chemicznych jak: chlorki, siarczany, azotany. Związki te pozostają w wodzie nawet po jej przegotowaniu.

Twardość wody jest jej cechą naturalną, to nic innego ilość rozpuszczonych w niej substancji mineralnych. Każda woda charakteryzuje się określonym stopniem twardości, który różni się w zależności od miejsca, z jakiego pozyskiwana jest woda.
W Polsce do oceny twardości wody przyjmuje się w mg węglanu wapnia na litr i tak:

•  poniżej 100 mg CaCO3/dm3 – woda bardzo miękka,
• od 100 do 200 mg CaCO3/dm3 – woda miękka,
• pomiędzy 200 a 350 mg CaCO3/dm3 – woda średnio twarda,
• w granicach 350-550 mg CaCO3/dm3 – woda twarda,
• powyżej 550 mg CaCO3/dm3 – woda bardzo twarda.

Czy twarda woda jest szkodliwa?

Zdecydowanie nie jest szkodliwa. To wszystko zależy od tego, do czego używamy wody. Twarda woda nie jest z gruntu „do niczego”, to po prostu woda mineralna. Trzeba jasno powiedzieć, że twarda woda nie jest szkodliwa dla naszego organizmu, o ile nasze zdrowie nie wymaga od nas rezygnacji z wody mineralnej w ogóle. Można ją bezpiecznie spożywać, co więcej taka woda to źródło magnezu i wapnia dobrze przyswajalnych dla naszego organizmu.
Jest jednak kilka sytuacji, w których miękka woda sprawdzi się dużo lepiej. Twarda woda z racji wysokiej zawartości rozpuszczonej w niej soli bywa niewdzięcznym kompanem przy czynnościach wokół domu i codziennej pielęgnacji ciała.

Twarda woda a skóra

W staraniach o piękną zadbaną skórę przeszkodę może stanowić twarda woda. Zawarte w tej wodzie jony wapnia, magnezu i chlor mogą podrażniać cerę naczynkową, ponieważ rozszerzają naczynia włosowate w skórze. Niezbyt dobrze twarda woda podziała na skórę tłustą (podrażnia gruczoły łojowe). Kolejnym problemem w codziennym użytkowaniu twardej wody jest to, że słabo reaguje z detergentami, więc marnie spłukuje i pieni mydła, żele oraz szampony i odżywki. Stąd mogą pojawiać się różne problemy ze skórą takie jak podrażnienia, świąd czy ropne zapalenia. Szczególną uwagę tej sprawie muszą poświęcić osoby z chorobami skóry takimi jak łuszczyca czy atopowe zapalenie skóry – dla nich kąpiele w twardej wodzie mogą skutkować długotrwałym dyskomfortem.

Twarda woda w domu

Pierwszym, znacznym minusem jest to, że osadzający się na sprzętach kamień w konsekwencji niszczy sprzęty domowe. Twarda woda utrudnia sprzątanie, nie tylko dlatego, że detergenty słabo działają, ale też dlatego, że sama woda po dłuższym czasie zostawia charakterystyczny osad.
Twarda woda nie jest pomoca w przygotowywaniu posiłków. Jeśli gotujemy w wodzie, która już zawiera dużo substancji mineralnych, to nie spodziewajmy się głębokiego smaku naszych potraw, kawy lub herbaty. Rozpuszczone w wodzie minerały nie pozwolą na pełne rozpuszczenie się kolejnych (właśnie tych z kawy lub herbaty) substancji, które gwarantują głęboki smak i zapach.

Sposoby na twardą wodę

Zanim zdecydujemy się na wdrożenie jakiegoś rozwiązania, warto przeprowadzić test twardości wody – bez trudu znajdziemy go internecie i sklepach stacjonarnych. Kiedy problem okaże się poważny, warto rozważyć zainstalowanie specjalnych urządzeń gwarantujących miękkość wody. Jeśli sytuacja nie jest dla nas uciążliwa, z powodzeniem w dbaniu o czystość wystarczy ocet dodany do wody i detergentu, którymi sprzątamy. A kawę i herbatę polecamy spróbować przyrządzić na bazie wody źródlanej.